برنامه ریزی شغلی برای دانش آموزان از جمله اقدامات مهمی است که بهتر است از همان دوران ابتدایی انجام شود. منظور از برنامه ریزی شغلی این نیست که کودک از همان ابتدا وارد دنیای کار شود. بحث کلاً چیز دیگری است. دانش آموزان به‌مرورزمان دچار تکامل ذهنی می‌شوند و توانایی‌ها و علایقشان را کشف می‌کنند. برنامه ریزی شغلی برای دانش آموزان به این معنا است که به‌مرورزمان و با بالا رفتن مقطع تحصیلی انگیزه و اعتمادبه‌نفس لازم برای رقم زدن یک آینده شغلی عالی برای آنها فراهم شود. به یاد داشته باشید که شروع زودتر، زمان کافی برای شناسایی علایق و خواسته‌ها را در اختیار دانش آموز قرار می‌دهد. بااین‌حال، هیچ‌وقت برای شروع دیر نیست. ما در این مقاله، نحوه برنامه ریزی شغلی برای دانش آموزان تمام مقاطع تحصیلی را موردبررسی قرار می‌دهیم. پس نگرانی را کنار بگذارید و با ادامه مطلب همراه باشید:
اهمیت برنامه ریزی شغلی برای دانش آموزان
برنامه ریزی شغلی باعث می‌شود که مسیر خود را مشخص کنید و نگاهی به آینده خود داشته باشید. این کار باعث می‌شود که نقاط ضعف و قدرت خود را بشناسید و در مورد مهارت‌ها و دانش موردنیاز برای رسیدن به اهدافتان آگاهی پیدا کنید.
فرقی نمی‌کند که در چه سنی هستید، اگر برای برنامه ریزی شغلی اشتیاقی نداشته باشید، زمان زیادی را برای مسیریابی صرف خواهید کرد. اگر در سال‌های اولیه زندگی خود اقدامات درستی در این زمینه انجام دهید کارتان برای ساختن آینده ای روشنتر راحت‌تر می‌شود.
اهمیت برنامه ریزی شغلی برای دانش آموزان زمانی مشخص می‌شود که به این نکته مهم توجه داشته باشند:
تعداد بسیار کمی هستند که با ذهن روشن متولد می‌شوند و می‌دانند که می‌خواهند چه‌کار کنند و در آینده خود را کجا می‌بینند؛ اما اکثر ما مطمئن نیستیم که از زندگی چه می‌خواهیم و اینجاست که برنامه ریزی شغلی اهمیت پیدا می‌کند. درواقع، برنامه ریزی شغلی برای دانش آموزان در حال تحصیل چیزی است که به حرفه و سبک زندگی آنها معنی و هدف واقعی می‌دهد.
داشتن برنامه ریزی شغلی یک فرصت عالی برای بالا رفتن انگیزه دانش آموزان فراهم می‌کند. اگر به‌عنوان یک دانش آموز برنامه مناسبی برای آینده شغلی خود داشته باشید، درواقع علاوه بر اینکه در طول پیچ‌وخم‌های زندگی انگیزه خود را حفظ خواهید کرد، بلکه مسیر زندگی خود را نیز به‌طور کامل مشخص خواهید کرد. مهم‌تر از همه، در هر دوره از زندگی خود اگر به دنبال تغییر شغل یا صنعت کاری خود باشید، داشتن برنامه ریزی شغلی به شما کمک می‌کند که به‌راحتی در مورد منطقی و درست بودن انتخابتان تصمیم بگیرید.
برنامه ریزی برای این است که آینده را به زمان حال بیاورید چون در این صورت است که می‌توانید برای تغییر وضعیت و پیشرفت، کاری انجام بدهید.
برنامه ریزی شغلی برای دانش آموزان مقطع ابتدایی (پایه‌های اول تا ششم)
در این دوره تحصیلی دانش آموزان برای مواجه‌شدن با عناوین شغلی مختلف و انتخاب از بین آنها آماده نیستند. زمانی که از دانش آموزان مقطع ابتدایی خواسته می‌شود که شغلی را برای آینده انتخاب کنند درواقع به‌طور غیرمستقیم با محدودیت‌هایی روبرو می‌شوند که این انتخاب برای آنها ایجاد می‌کند. محدودیت‌هایی که پیدا کردن علاقه، استعداد و کشف توانایی را با چالش روبرو می‌کند.
در ادامه رویکردهایی ارائه شده‌اند که تلاش والدین یا معلمان را برای توسعه شغلی دانش آموز ابتدایی مؤثرتر می‌کند:
آنها را با چالش‌ها، مسائل و فرصت‌ها درگیر کنید
به‌جای اینکه روی عناوین شغلی تمرکز کنید، فرصت‌هایی را برای روبرو شدن دانش آموز با چالش‌ها و مشکلات دنیای کار فراهم کنید. این اقدام این امکان را برای آنها فراهم می‌کند که به موضوعاتی فراتر از عناوین شغلی توجه کنند و متناسب با سن خود با دنیای کار آشنا شوند.
چالش‌های که در هر زمینه شغلی وجود دارند و شما با مطرح کردن تئوری یا عملی آنها می‌توانید در شناسایی و درک بهتر آنها به دانش آموزان کمک کنید. به عنوان مثال، اگر دوست دارید که میزان علاقه فرزندتان به آشپزی را اندازه بگیرید، بهتر است که اجازه دهید در کارهای ساده آشپزی در کنار شما حضور داشته باشد. با مشاهده میزان شور و شوق دانش آموز نسبت به انجام کارهای خاص است که می توان تصمیمات درست تری در زمینه برنامه ریزی شغلی گرفت.
یک روز شغلی مبتکرانه و چالش محور تدارک دهید
ترتیب دادن فعالیت‌های تعاملی در برنامه ریزی شغلی برای دانش آموزان نقش مؤثری دارد. چالش‌هایی که دانش آموزان بیشتر به آنها علاقه‌مند هستند را در اولویت خود قرار دهید. تمرکز دانش آموزان روی چالش‌ها و مسائل باعث افزایش تمرکز و دقت آنها می‌شود. این کار، زندگی حرفه‌ای آنها را به‌طور منحصربه‌فرد زنده می‌کند و دانش آموزان از این تغییر بسیار لذت می‌برند.
آشنایی دانش آموزان با افراد موفق و مسیر پیشرفت هرکدام از آنها باعث می‌شود که شور و اشتیاق دانش آموزان برای ادامه زندگی و پیدا کردن مسیر شغلی چند برابر بیشتر شود. اگر دانش آموزان با این حقیقت که جهان به آنها نیاز دارد، بزرگ شوند، احتمال افسردگی و حس پوچی آنها در آینده به‌شدت کمتر می‌شود. کنجکاوی، حل مسائل، حس مفید بودن و افزایش انگیزه از جمله مهم‌ترین عامل‌هایی هستند که اراده دانش آموزان را برای رسیدن به اهدافشان تقویت می‌کند.
برنامه ریزی شغلی برای دانش آموزان مقطع متوسطه (پایه‌های هفتم تا دوازدهم)
بعد از وارد شدن به مقطع متوسطه، برنامه ریزی شغلی برای دانش آموزان معنادار می‌شود. دانش آموز نباید به چالش‌های مدرسه اکتفا کند، بلکه باید در این مسیریابی نقش پررنگ‌تری نسبت به قبل داشته باشد. برای اینکه این دوره را با موفقیت پشت سر بگذارید، اقدامات زیر را در اولویت خود قرار دهید:
خودتان را بشناسید
کارهایی که از انجام آنها لذت می‌برید را بشناسید. کارهایی که برای شما حس بدی مثل بی‌انگیزگی به دنبال دارند را در داخل یک لیست بنویسید. برای درک علایق خود از چالش‌هایی که در مدرسه با آنها روبرو می‌شوید، کمک بگیرید. مشارکت در فعالیت‌های فوق‌برنامه مدرسه کار را برای شما راحت‌تر می‌کند.
تکالیف درسی خود را با تمرکز بیشتری انجام دهید
با اینکه برنامه ریزی شغلی برای دانش آموزان بسیار مهم است ولی به این معنا نیست که از مطالب و تکالیف درسی خود دور شوید. در کنار برنامه ریزی شغلی برای تکالیف، امتحانات و سایر کارهای درسی نیز برنامه داشته باشید. مطالعه مطالبی که برای شما سخت و نامفهوم است باعث می‌شود که با چالش ترس از سختی روبرو شوید و آن را کنار بگذارید. سختی فقط برای دوره تحصیلی نیست، شما در هر مرحله و جایگاه از زندگی خود با سختی روبرو خواهید شد. پس هرچقدر که در حل این سختی‌ها موفق‌تر باشید، آمادگی بیشتری برای روبرو شدن با سختی‌های مربوط به زمینه شغلی خود خواهید داشت.
عملکرد شما در دوره متوسطه به دانشگاه‌ها این امکان را می‌دهد که بفهمند شما چه نوع دانش‌آموزی هستید و عملکرد شما در دانشگاه به کارفرمایان اجازه می‌دهد که بفهمند شما چه نوع کارمندی هستید. این‌ها همه به یکدیگر وابسته هستند. پس در هر دوره از زندگی، بهترین باشید تا بعداً دچار پشیمانی نشوید. مهارت‌هایی که در مدرسه یاد می‌گیرید تا آخر عمر برای شما باقی می‌مانند.
حالا اگر به دنبال یک فرصت برای لذت بردن از مطالب درسی هستید. یه پیشنهاد فوق‌العاده برای شما داریم.
از بازی تاپس استفاده کنید 
در مورد برنامه ریزی شغلی برای دانش آموزان با مشاور مدرسه صحبت کنید
مشاور مدرسه برای راهنمایی و کمک به شما آماده است. اگر بتوانید نگرانی‌ها، علایق، استرس‌ها و دغدغه‌های خود را با او در میان بگذارید، راحت‌تر می‌توانید با مسائل روبرو شوید و مسیریابی را به‌درستی انجام دهید.
از برنامه‌های ارزیابی یا برنامه ریزی شغلی برای دانش آموزان استفاده کنید
برنامه‌هایی هستند که در درک علایق، توانایی‌ها و گزینه‌های شغلی مناسب به شما کمک می‌کنند. آزمون‌های این برنامه‌ها برای ارزیابی توانایی‌های شما و پیشنهاد بهترین مسیرهای شغلی مناسب طراحی‌شده‌اند.
با خانواده، معلمان و افراد باتجربه مشورت کنید.
صحبت با معلمان، خانواده و دوستان باعث می‌شود که درک بهتری نسبت به حرفه‌ای که به آن علاقه دارید، داشته باشید. والدین و معلمان تجربه‌ای دارند که شما آن ها را ندارید. آنها به شما کمک می‌کنند که وضعیت فعلی خود را واضح‌تر ببینید. در هنگام مواجه‌شدن با چالش‌ها و مشکلات از شما حمایت می‌کنند. مشورت با آنها باعث می‌شود که ازنظر احساسی و اقتصادی برای زندگی آماده شوید.
با گزینه‌های شغلی مختلف آشنا شوید
از اینترنت برای پیدا کردن دوره‌های مناسب و مفید استفاده کنید. با شرکت در دوره های کارآموزی مربوط به شغل‌های مختلف در زمینه کشف شغل موردعلاقه خود اقدام کنید. کارآموزی و کسب تجربه اولیه از بهترین راه‌ها برای به دست آوردن تجربه در دنیای واقعی است.
علاوه بر این، ملاقات با متخصصانی که زمینه شغلی موردعلاقه شما را انجام می‌دهند بهترین فرصت برای ارزیابی موقعیت شغلی موردنظر است. طرح سؤالات مختلف، مشاهده نحوه برخورد آنها با چالش‌ها و بهره‌مندی از تجربه‌های آنها کلیدهای موفقیت شما در مسیر شغلی خودتان است.
برنامه ریزی شغلی برای دانشجویان
اکثر دانش آموزان بعد از اینکه زمینه موردعلاقه خودشان را پیدا کردند برای کسب مدرک و مهارت‌های موردنیاز به دانشگاه می‌روند. تنها کسب نمره‌های خوب توجه تمام کارفرمایان را جلب نمی‌کند. دانشجویانی که در زمینه خاص حرفی برای گفتن داشته باشند و آمادگی لازم برای ارتقاء وضعیت فعلی شرکت یا سازمان موردنظر را داشته باشند، در اولویت قرار دارند.
از خدمات دانشگاه خود دیدن کنید.
برای آشنایی با مراکز خدماتی و شغلی دانشگاه خود، منتظر آخرین روزهای تحصیلی خود نباشید. اکثر دانشکده‌ها در انتخاب رشته، کارآموزی یا برخی از برنامه‌های خاص به دنبال متقاضیان هستند. این نوع تجربه‌های کاری در زمینه رشته تحصیلی شما را برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا یا کار کردن بعد از اتمام دوره کارشناسی آماده می‌کند.
در مورد مشاغل مربوط به مدرک خود جستجو کنید.
برای فکر کردن در مورد کار منتظر روز فارغ‌التحصیلی نباشید. در مورد مشاغل مربوط به رشته تحصیلی خود تحقیق کنید. برای آشنایی بیشتر با مشاغل موردنظر با چند شخص مجرب که در این زمینه‌ها مشغول به فعالیت هستند، مصاحبه و مشورت کنید. در مورد، انتظارات و تجربیات کارفرمایان سؤال کنید تا با برنامه ریزی شغلی مناسب خودتان را برای آینده آماده کنید.
خودتان را بسنجید.
کارفرمایان می‌خواهند بدانند که چرا شما برای شرکت آنها مناسب هستید. پس برای کسب مهارت و تجربه وقت کافی بگذارید تا در این زمینه کمبودی نداشته باشید. ارزش‌ها، علایق، رفتار و شخصیت شما نیز روی انتخاب شدن برای شغل موردنظر تأثیر می‌گذارد. همچنین، آمادگی لازم را برای مصاحبه و ارائه یک رزومه عالی کسب کنید.
توجه داشته باشید که برای قبولی در استخدامی فقط نمره و معدل خوب کافی نیست. کارفرمایان انتظار دارند که مهارت و تجربه کافی نیز داشته باشید، پس فرصت شرکت در دوره‌های آموزشی و کارآموزی را به‌هیچ‌وجه از دست ندهید.
در محیط کار عملکرد خوبی از خود نشان دهید.
مهم نیست که در این زمینه‌ای که استخدام شدید، چقدر تجربه دارید فقط موقعیت خود را جدی بگیرید. تمام نکات لازم برای موفقیت در کار را رعایت کنید. عادات کاری مثبتی در خود ایجاد کنید تا ادامه مسیر برای شما راحت‌تر شود.
نتیجه‌گیری در مورد برنامه ریزی شغلی برای دانش آموزان
برنامه ریزی شغلی برای دانش آموزان اهمیت بسیار زیادی دارد و اگر به‌درستی انجام شود، آینده روشنی در انتظار دانش آموز خواهد بود. ما در این مقاله تمام نکات لازم در مورد داشتن یک برنامه ریزی شغلی برای دانش آموزان از مقطع ابتدایی تا دانشگاه را مطرح کردیم. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید واقع شود و آشنایی با این راهکارها باعث شود که مسیر زندگی زیباتر و هدفمندتری داشته باشید.
بر گرفته از سایت bls
