اعتماد به نفس یکی از بخشهای ضروری از شخصیت هر انسان مخصوصاً دانش آموزان است. شخصی که اعتماد به نفس دارد، خودش را دوست دارد و برای رسیدن به اهداف شخصی و حرفهای خود حاضر به ریسک و تلاش است و دید مثبتی نسبت به آینده دارد. با این اوصاف، دانش آموزی که از کمبود اعتماد به نفس رنج میبرد، هر چه سریعتر باید با استفاده از راهکارهای افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان، اعتماد به نفس خود را تقویت کند و در مسیر هدفگذاری و تلاش برای رسیدن به هدفهای خود قدم بردارد.
حفظ اعتماد به نفس در دوره تحصیلی برای کسب نمرات بالاتر و پیشرفت تحصیلی میتواند کمی سخت باشد، اما اگر تمرکز بر روی تقویت نقاط ضعف خود را شروع کنید و با موانع کوچکی که در مسیر قرار دارند، مقابله کنید، به مرور زمان شاهد افزایش اعتماد به نفس خود خواهید شد. به هر حال هر چقدر که هوشمندانه رفتار کنید و با برنامهریزی و هدفگذاری درست، عادتهای مثبتی در خود ایجاد کنید، نمرات درسی بالاتری کسب خواهید کرد و این پیشرفت تحصیلی باعث افزایش اعتماد به نفس خواهد شد. برای آشنایی بیشتر با راهکارهای تقویت اعتماد به نفس دانش آموزان، ادامه مقاله را از دست ندهید:
اعتماد به نفس چیست؟
داشتن اعتماد به نفس به معنای این است که دانش آموز یا هر شخص دیگر، نسبت به تواناییها، کیفیت و استانداردهای زندگی خود مطمئن باشد. درواقع، این اطمینان، حاصل شناخت کامل نقاط ضعف و قوت و نحوه استفاده از آنها در جهت مثبت میباشد.
معمولاً دانش آموزانی که دارای مشکلات یادگیری، اختلالات فیزیکی و مشکلات حرکتی هستند در کنار دانش آموزان دیگر دچار کمبود اعتماد به نفس میشوند. همچنین، بسیاری از دانش آموزان هنگام مواجهشدن با مطالب درسی جدید، امتحانات سخت یا کسب معدل کم، نسبت به توانایی و هوش خود دچار تردید میشوند و این شروع از بین رفتن اعتماد به نفس آنها است.
سطح اعتماد به نفس دانش آموزان عامل اصلی موفقیت تحصیلی است. یک دانش آموز با اعتماد به نفس دید متعادلی نسبت به خود دارد و در عین شناخت معایب، به تواناییهای خود نیز افتخار میکند. هر چقدر دانش آموز دید بهتری نسبت به تواناییهای خود داشته باشد، به مرور زمان درک میکند که شایسته احترام دیگران است و نباید ضعفهای خود را به موانعی برای مسیر خود تبدیل کند.
اهمیت تقویت اعتماد به نفس دانش آموزان غیر قابل انکار است، زیرا مطالعات متعددی که در این زمینه انجام شده است، نشان میدهد بین اعتماد به نفس و شادی رابطه مستقیم وجود دارد.
تأثیرات اعتماد به نفس بر روی دانش آموزان
در این بخش، چند مورد از مهمترین تأثیرات داشتن اعتماد به نفس در دانش آموزان را موردبررسی قرار میدهیم:
ترس و اضطراب کمتر
تمایل به فکر کردن در مورد ضعفها و اشتباهات میتواند به زندگی تحصیلی و اجتماعی دانش آموز صدمه بزند.
داشتن اعتماد به نفس به دانش آموز کمک میکند تا اضطراب کمتری را تجربه کرده و از چرخه تفکر بیش از حد خارج شود. این تغییرات مثبت باعث میشوند اشتیاق لازم جهت پذیرش پتانسیلهای شخصی به طور کامل ایجاد شود.
به این ترتیب، دانش آموز میتواند موضوعات، نقشها و سرگرمیهای جدید را کشف کند و بدون فکر کردن در مورد قضاوتها و سرزنشهای دیگران، به دنبال راههایی برای استفاده از مهارتها و تواناییهای خود باشد.
بهبود انگیزه
اگر اعتماد به نفس دانش آموزان به هر دلیلی پایین باشد، بعد از یک مدت، انگیزه رسیدن به اهداف و رؤیاها کمتر میشود. اکثر دانش آموزانی که با این مشکل روبرو هستند، فکر میکنند ارزش و لیاقت رسیدن به آن خواستهها را ندارند.
اما اگر دانش آموزان با استفاده از راهکارهای افزایش اعتماد به نفس، برداشتن قدمهای کوچک در جهت اهداف را شروع کنند، احساس موفقیت باعث افزایش انگیزه آنها در رسیدن به خواستههایشان خواهد شد.
جهت آشنایی با راهکارهای افزایش انگیزه دانش آموزان، این مقاله را از دست ندهید.
انعطافپذیری بیشتر
اعتماد به نفس، دانش آموزان را قادر میسازد تا بهراحتی با شکستهای خود کنار بیایند. درواقع، به جای اینکه در اثر شکست دچار یاس و ناامیدی شوند، سریع بلند میشوند، از اشتباهات خود درس میگیرند و دوباره تلاش میکنند.
افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان، تأثیرات مثبتی بر روحیه آنها میگذارد و باعث میشود تا آنها مسئولیتهای مهم زندگی را بپذیرند. پذیرش شکست به عنوان بخشی از زندگی باعث میشود که به موفقیتهای بیشتری دست پیدا کنند.
بهبود روابط
بهبود اعتماد به نفس دانش آموزان، به متعادلسازی رفتار آنها با دیگران کمک میکند. درواقع، به جای قلدری یا فاصله گرفتن از دیگران، تعامل بیشتر با اطرافیان برای آنها لذتبخش میشود.
آگاهی بیشتر در مورد نحوه برقراری ارتباط با دیگران باعث بهبود حس همدلی دانش آموزان میشود و درنتیجه، آنها را به افرادی تبدیل میکند که در جهت کمک به دیگران تلاش خواهند کرد.
احساس قدرت
دانش آموزی که متوجه قدرت درونی خود باشد، در برابر مسائل زندگی شجاعت بیشتری از خود نشان میدهد.
وقتی یک شخص متوجه هویت، اهداف و نقاط قوت خود باشد، علیرغم نقاط ضعف و شکستهای خود، احساس ارزشمندی خواهد داشت؛ به عبارت دیگر، او قادر است از پتانسیل کامل خود استفاده کند و با ارائه بهترین نسخه از خود و شکوفایی استعدادها و توانایی خود، بدرخشد.
روشهای افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان
برخی از دانش آموزان به طور طبیعی از اعتماد به نفس بالایی برخوردار هستند و توانایی بیشتری در برخورد با مسائل جدید دارند.
اما دانش آموزانی که اعتماد به نفس کمتری دارند، ممکن است به خاطر ترس، اضطراب یا ناامیدی، در حل مسائل درسی یا موفقیت در دوره تحصیلی عملکرد خوبی از خود نشان ندهند. نیازی به نگرانی نیست، اگر شما نیز از مشکل رنج میبرید، با مطالعه روشهای ارائهشده برای افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان بهراحتی میتوانید استرس و اضطراب خود را کنترل کرده و از انرژی خود برای شکوفایی تواناییهای خود استفاده کنید.
البته این راهکارها به دو بخش تقسیم میشوند. بخش اول مربوط به معلمان عزیز است تا با استفاده از آنها بتوانند اعتماد به نفس دانش آموزان خود را تقویت کنند.
بخش دوم، مربوط به دانش آموزان عزیز است. راهکارهایی که به دانش آموز کمک میکنند، بیشتر متوجه تواناییهای خود شوند.
راهکارهای افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان (مخصوص معلمان)
1. از تواناییها و دستاوردهای دانش آموز قدردانی کنید.
دانش آموزانی که اعتماد به نفس زیادی ندارند، فقط بر روی جنبههای منفی کاری که انجام میدهند، تمرکز دارند. وقتی شاهد موفقیت دانش آموز خود در یک حوزه خاص شدید، بهتر است از او تقدیر و تشکر کنید.
این تحسین به او کمک میکند تا بیشتر متوجه اهمیت کار و پیروزی خود شود. درواقع، ارائه بازخورد کوتاه و تشویقی، دنیای متفاوتی را برای دانش آموز ایجاد میکند.
بررسیها نشان میدهند دانش آموزانی که به طور منظم به خاطر تلاشها و عملکرد خود در خانه و کلاس مورد تحسین قرار میگیرند، انگیزه بیشتری برای ادامه دادن دارند و سطح بالایی از اعتماد به نفس را تجربه میکنند. همین انگیزه و اعتماد به نفس باعث میشود بیشتر تلاش کنند و موفقیتهای بزرگتری کسب کنند.
2. آنها را با انتظارات واقعبینانه به چالش بکشید.
ایجاد انتظارات واقعبینانه بسیار حیاتی است به همین خاطر در مورد میزان توانایی دانش آموز واقعبین باشید. برخی از دانش آموزان دستاوردهایی بالاتر از حد معمول دارند که این عالی است ولی برای برخی از دانش آموزان دیگر، دستیابی به این دستاوردها غیرممکن است. پس بهتر است واقعبین باشید و با تعیین اهداف قابلدستیابی و معقول، به افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان و پیشرفت آنها کمک کنید.
سعی کنید تدریس خود را به نحوی پیش ببرید که کشف حقایق و یادگیری مطالب جدید باعث افزایش هیجان آنها شود.
از دانش آموزان بخواهید در طول دوره تحصیلی، اهداف و خواستههای خود را مشخص کنند و بر اساس آنها حرکت کنند. اگر در هدفگذاری به آنها کمک کنید و دستیابی به این اهداف برای آنها ممکن باشد، به مرور زمان متوجه رشد و پیشرفت خود خواهند شد.
کافی است به دانش آموز خود یادآوری کنید که او دارای استعدادهای فرا انسانی نیست و در طول شبانه روز فقط 24 ساعت در اختیار دارد که باید این زمان را برای اهداف قابلدسترس و مراقبت از خود و همچنین تفریح اختصاص دهد.
4. دانش آموز را تشویق کنید تا روی موضوعاتی که در آنها مهارت دارد، تمرکز کند.
گاهی اوقات، اعتماد به نفس دانش آموزان با یادآوری برتریهای آنها تقویت میشود. به عنوان مثال، اگر دانش آموزی با ریاضیات مشکل دارد و در یک آزمون نمره کمی کسب کرده است، ممکن است به هوش خود شک کند. در این حال، اگر روی موضوعی مثل علوم تجربی که مهارت زیادی در آن دارد، کار کند، اعتماد به نفس او تقویت خواهد شد.
به دانش آموزان خود یاد بدهید که کسب نمره کم، معدل پایین یا عدم توانایی در حل تمرین به معنای شکست و توقف نیست. به معنای تلاش بیشتر و جلو رفتن است. همچنین، اینکه انتظار داشته باشند در هر درسی عالی باشند، بسیار سخت است. بهترین بودن در زمینههایی که به آنها علاقه دارند و مهارت بیشتری در یادگیری آنها دارند، میتواند انگیزهای برای آینده باشد. کسب نمرات خوب در درسهای دیگر برای یک دوره تحصیلی موفق کافی است.
5. برای افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان، پرهیز از مقایسه را به آنها یاد بدهید.
یکی از بدترین کارهایی که برخی از دانش آموزان انجام میدهند، مقایسه خود با دیگران است. هر دانش آموز، سبک، سرعت یادگیری، نقاط ضعف و قوت متفاوتی دارد. اگر با مقایسه خود با دانش آموز دیگر، اعتماد به نفس خود را پایین بیاورد، مطمئناً به مرور زمان به جای تواناییهای خود، روی نقاط ضعف خود تمرکز میکند.
اگر متوجه این مقایسه شدید به دانش آموز یادآوری کنید که هر دانش آموزی نقاط قوت، نیازها و استعدادهای منحصربهفرد خود را دارد. همچنین، بهتر است آموزش خود را طوری انجام دهید که در شناسایی بهترین روش یادگیری به دانش آموز کمک کند. اگر فضای کلاس طوری باشد که به نقاط قوت و سبک یادگیری دانش آموزان توجه شود، انگیزه و اعتماد به نفس دانش آموزان افزایش پیدا خواهد کرد.
6. به فکر ایجاد ذهنیت مثبت در دانش آموزان باشید.
بسیاری از دانش آموزان با دریافت بازخورد منفی در آزمون، دچار ناامیدی و سستی میشوند. این باعث میشود آنها باور کنند به اندازه کافی باهوش نیستند و در مدرسه و دوره تحصیلی خود موفق نمیشوند. این ذهنیت در بین دانش آموزانی که ذهنیت منفی دارند بسیار رایج است.
به دانش آموز خود کمک کنید تا ذهنیت مثبت و انگیزه خود را حفظ کند. این به این معنا است که شکستها را به عنوان فرصتهای یادگیری در نظر بگیرند و حتی در روزهای سخت نیز به آینده امیدوار باشند.
حتی اگر معلمان فرصت یادگیری و تسلط مهارتهای جدید را در اختیار دانش آموزان قرار دهند، اعتماد به نفس بیشتری نسبت به خود خواهند داشت. انجام کارهای مفید و انگیزشی باعث تقویت حس مفید بودن و موفقیت میشود.
7. کنترل وضعیت و اتکا به خود را به دانش آموزان یاد بدهید.
دانش آموزانی که در انجام تکالیف خود به تواناییهای خود اهمیت نمیدهند و دوست دارند شخص دیگری به جای آنها کارهای لازم را انجام دهد، هنگامیکه کسی برای کمک وجود نداشته باشد، احساس ضعف و ناتوانی میکنند.
بهتر است از دانش آموزان خود بخواهید که در مورد نحوه حل تکالیف و انجام اقدامات لازم، حس مسئولیتپذیری داشته باشند و یادگیری و انجام تکلیف را وظیفه اصلی خود بدانند. راهنماییهای لازم را انجام دهید ولی اجازه دهید با روش خود به پاسخ نهایی برسد.
وقتی دانش آموزان بتوانند در مورد درس یا زندگی خود تصمیم بگیرند و احساس کنترل بیشتری داشته باشند، هنگام موفقیت و پیروزی به توانایی خود افتخار میکنند و همین احساس غرور باعث افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان میشود.
راهکارهای افزایش اعتماد به نفس (مخصوص دانش آموزان)
کافی است به این فکر کنید که شخصی با لقب “دانش آموز ضعیف” وجود ندارد.
هر شخص نقاط ضعف و قوت مخصوص به خود را دارد. بهتر است به نقاط قوت خود افتخار کنید و نقاط ضعف خود را بپذیرید. دلیلی ندارد که به خاطر این ضعفها، امید خود را از دست بدهید.
1. نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی کنید.
اگر بتوانید همه جنبههای شخصیت خود را شناسایی کنید و از آنها در مسیر درست استفاده کنید، احساس انگیزه و قدرت بیشتری خواهید داشت.
خیلی بعید است شما هیچ نقطه قوتی نداشته باشید. پس بهتر است آن را کشف کرده و از قدرتهای خود لذت ببرید. کشف همین تواناییها نیز از راهکارهای تقویت اعتماد به نفس دانش آموزان است.
2. نقاط قوت خود را دنبال کنید.
یک مثال ساده:
اگر برای یادگیری درس تاریخ، استعداد و علاقه زیادی دارید، بیشتر روی آن تمرکز کنید. به یاد داشته باشید که همیشه بهتر است در زمینه موضوعات موردعلاقه خود عالی باشید.
این به این معنا نیست که شما باید از یادگیری کامل درسهای دیگر غافل شوید، اما مهمتر این است که از علایق خود غافل نشوید. برای یادگیری و مطالعه موضوعاتی که به شما انگیزه میدهند، زمان بیشتری را صرف کنید. این کار باعث میشود دید بهتری نسبت به زمانی که برای درس خواندن اختصاص میدهید، داشته باشید.
3. ضعفهای خود را نادیده نگیرید بلکه با آنها کنار بیایید.
این را فراموش نکنید: “قرار نیست همه دانش آموزان در همه زمینهها عالی باشند و نمره کامل کسب کنند.”
حوزههایی که باعث پایین آمدن اعتماد به نفس شما میشوند را تقویت کنید. به عنوان مثال اگر انگیزهای برای خواندن درس عربی ندارید، ساعتی از روز که از بیشترین انرژی برخوردار هستید را برای خواندن آن اختصاص دهید. یا با خواندن درسهایی که به شما انگیزه میدهند، انرژی و اشتیاق لازم برای خواندن درسهای دیگر را فراهم کنید.
هر چقدر برای درسهایی که در آنها ضعیف هستید، وقت کمتری اختصاص دهید، اعتماد به نفس شما در آن زمینه پایینتر خواهد آمد. پس سعی کنید برای هر درس، زمان کافی را اختصاص دهید.
به عنوان مثال اگر در درس ریاضی ضعیف هستید، روزانه تمرین کنید. مسائل و تمرینها را خودتان حل کنید و از منابع مختلف کمک بگیرید. اگر در زمینهای به مشکل برخوردید، شک و تردیدهای خود را دنبال کنید و در زمینه روشنسازی آنها قدم بردارید.
4. هوشمندانه مطالعه کنید.
بسیاری از دانش آموزان بعد از کسب نمره کم در یک درس، این شکایت مشترک را دارند: “من زیاد درس میخوانم اما نمرات خوبی کسب نمیکنم”. علت اصلی این است که به خاطر نداشتن تمرکز و آرامش، زمان خود را به طور بیهوده صرف خواندن و ورق زدن کتابهای خود میکنید. در ظاهر درس میخوانید ولی ذهن شما از کشش لازم برای یادگیری مطالب برخوردار نیست.
5. تمرکز خود را بالا ببرید.
مطالعه سطحی، هیچ کمکی به افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان در مورد یادگیری مطالب نمیکند. اگر با تمرکز کافی بتوانید مفاهیم را به طور عمیق درک کنید، سرعت مطالعه و کیفیت یادگیری شما افزایش پیدا میکند. اگر به خاطر عدم درک مطالب، دچار بیحوصلگی و سستی شدید، به جای خواب یا ترک مطالعه از اینترنت، دوستان، معلمان یا خانواده خود کمک بگیرید.
جهت مقابله با عوامل حواس پرتی، این مقاله را از دست ندهید.
6. درسهای خود را برای شب آخر امتحان انباشته نکنید.
دلیل اصلی پایین بودن اعتماد به نفس دانش آموزان در امتحانات، نداشتن تسلط کافی بر مطالب است. اگر بتوانید زمان لازم و کافی را برای یادگیری کامل مفاهیم اختصاص دهید، مطمئناً روحیه و انگیزه بیشتری برای جواب دادن به سؤالات خواهید داشت. کافی است مقایسه خود با دیگران را کنار گذاشته و با انگیزه کامل، ضعفهای خود را از بین ببرید. کارهایی که موجب از بین بردن حس بد شما نسبت درس خواندن میشود، به مرور زمان اعتماد به نفس لازم برای مقابله با سایر مسائل زندگی را افزایش خواهد داد.
یک راه دیگر نیز برای کشف نقاط ضعف و قوت و افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان وجود دارد.
راهی که با یک جنبه سرگرمی، هم مطالب درسی را به شما آموزش میدهد و هم اینکه فضای لازم برای کشف مهارتهای درسی را در اختیار شما قرار میدهد.
دانش آموزان با شرکت در چالشهای رقابتی این بازی هیجانانگیز، فرصت لازم برای محک زدن تواناییهای خود را پیدا میکنند. پاسخ به سؤالات درسهایی که علاقهای به یادگیری آنها ندارید به شما کمک میکند با ضعفهای خود مقابله کنید. همچنین، نشان دادن قدرت و توانایی خود در حل سؤالات درسهای موردعلاقه، به عنوان یک انرژی مثبت در ادامه مسیر شما حضور پیدا میکند.
اگر هنوز این بازی فوقالعاده را نصب نکردهاید، هر چه زودتر دستبهکار شوید و با دانلود این بازی هیجانی، وارد یک فضای آموزشی-انگیزشی شوید:
نتیجهگیری در مورد راهکارهای افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان
اعتماد به نفس دانش آموزان نقش مهمی در مسیر تحصیلی و شغلی آنها دارد. هر چقدر یک دانش آموز با اعتماد به نفس بیشتری با مسائل زندگی خود روبرو شود، قدرت بیشتری برای مقابله با آنها خواهد داشت و با استفاده از تواناییهای خود، انگیزه بیشتری برای ادامه مسیر خواهد داشت. ما در این مقاله، تلاش کردیم راهکارهایی را در اختیار معلمان و دانش آموزان قرار دهیم که با نحوه افزایش اعتماد به نفس در زمینه تحصیل آشنا شوند. امیدواریم از مطالعه این مقاله لذت برده باشید و خواندن این مقاله باعث ایجاد حس مثبت در زندگی شما شود. از اینکه تا انتهای مقاله با ما همراه بودید، از شما متشکریم.